৬০ টা মিনিট, পৃথিৱীৰ বাবে ................

      

         এখনেই পৃথিৱী। আমাৰ জীৱনৰ উঁহ। মাটি, পানী আৰু পৰিস্কাৰ বায়ুৰ লগতে, গণনা কৰি শেষ কৰিব নোৱাৰা সম্পদৰ উৎস এই ধৰা আৰু ইয়াৰ পৰিৱেশ।চকু জুৰোৱা, মন মোহা, বিস্ময় আৰু আৱেগেৰে হৃদয় ওপচোৱা সৌন্দৰ্য্যৰো থল এই একমাত্ৰ ধৰণীখন।পিছে, সম্পদৰ মূল নুবুজা, জীৱশ্ৰেষ্ঠ বুলি আত্মগৌৰৱেৰে বিভোৰ মানৱজাতিৰ ক্ৰিয়া-কলাপত পৃথিৱীৰ অৱস্থা তথৈবচ। প্ৰদূষণ, শক্তিৰ অপব্যৱহাৰ, প্ৰাকৃতিক সম্পদৰ নিৰ্বিচাৰ আহৰণ আদি নানান কাৰক আৰু প্ৰতিক্ৰিয়াই ব্যতিব্যস্ত কৰা পৃথিৱীখন এতিয়া ৰোগাক্ৰান্ত। গোলকীয় উষ্ণায়ন, জলবায়ুৰ অস্বাভাৱিক পৰিৱৰ্তন, দুৰ্ভিক্ষ, অচিনা ৰোগ, জলসংকট, খাদ্যসংকট আদি নানা পৰিণতিয়ে জুৰুলা কৰি তোলা ধৰাখনৰ সুস্বাস্থ্যৰ বাবে  আমি সকলোৱে চেষ্টা কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তা যে অনেক বেছি, সেয়া দোঁহৰাৰ প্ৰয়োজন হয়তো নাই।

  ঠিক এনে এক সঁহাৰিৰে উদাহৰণ – পৃথিৱী ঘণ্টা (Earth Hour)। ২০০৭ চনৰ ৩১ মাৰ্চত , পোন প্ৰথমবাৰলৈ, অষ্ট্ৰেলিয়াৰ চিডনীত বিশ্ব বন্যপ্ৰাণী নিধি (World Wildlife Fund-WWF)ৰ উদ্যোগত, সন্ধিয়া ৭.৩০ বজাৰ পৰা এঘণ্টা সময়, অপ্ৰয়োজনীয় বৈদ্যুতিক চাকিবোৰ নুমুৱাই ৰখা হয়, শক্তিৰ ব্যৱহাৰ হ্ৰাস কৰাৰ এক প্ৰতীকী আন্দোলন হিচাপে। উদ্দেশ্য, জীৱাশ্ম ইন্ধন নিৰ্ভৰ শক্তি উৎসৰ ব্যৱহাৰে নিৰ্গত কৰা কাৰ্বন-ডাই-অক্সাইডৰ নিৰ্গমন হ্ৰাসৰ বাবে সজাগতা সৃষ্টি। প্ৰথমবছৰতে প্ৰায় ২.২ মিলিয়ন লোকে এই প্ৰতীকী কাৰ্য্যসূচীৰ প্ৰতি সমৰ্থন যোগায়।

২০০৮ চনৰে পৰা এই প্ৰতীকী কাৰ্য্যসূচীক আন্তৰ্জাতিকভাৱে পালন কৰি অহা হৈছে। প্ৰতিবছৰে, মাৰ্চ মাহৰ শেষৰ ফালে এটা পূৰ্বনিৰ্ধাৰিত দিনত, নিশা ৮.৩০ ৰ পৰা ৯.৩০ বজালৈ এঘণ্টা সময়, সকলো অপ্ৰয়োজনীয় পোহৰ নুমুৱাই দি পালন কৰা এই  পৃথিৱী ঘণ্টাত বৰ্তমানে বিশ্বৰ ১৭০ খন দেশে অংশগ্ৰহণ কৰে। ২০১৫ চনত, এই কাৰ্য্যসূচীত এই দেশসমুহৰ প্ৰায় ১২০০ মুখ্য স্থান আৰু প্ৰায় ৪০ টা ইউনেস্ক’ ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰই অংশ লৈ এঘণ্টা সময়ৰ বাবে পোহৰৰ ব্যৱহাৰ সীমিত কৰি ৰাখে। পেৰিছৰ আইফেল টাৱাৰ, ভাৰতৰ ইণ্ডিয়া গেট, ডুবাইৰ বুৰ্জ খলিফা, চিডনী অপেৰা হাউচ, কল’জিয়াম, ইংলেণ্ডৰ বিগ বেন, ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ মুখ্য কাৰ্য্যালয় আদিৰ দৰে স্থানত এই এঘণ্টীয়া পোহৰবিহীন সময় পালন কৰা হয়।

কেৱল এয়াই নহয়, গুগল, ইউ টিউব আদিৰ দৰে জনপ্ৰিয় ৱেবচাইট, বিবিচি, চিএনএন, নেচনেল জিঅ’গ্ৰাফিক, কাৰ্টুন নেটৱৰ্ক আদি জনপ্ৰিয় টিভি চেনেলেও উক্ত সময়চোৱাত এই বিষয়ক কাৰ্য্যসূচী প্ৰচাৰ আৰু আনুষংগিক কাৰ্য্যক্ৰমৰ জৰিয়তে এই আন্দোলনৰ প্ৰতি সঁহাৰি আগবঢ়ায়।

এইখিনিতে প্ৰশ্ন হয়, মাত্ৰ এঘ্ণ্টা সময়ৰ বাবে লাইট বন্ধ কৰি ৰাখিনো কিমান শক্তিৰ ব্যৱহাৰ বা কাৰ্বন নিৰ্গমন হ্ৰাস হ’ব পাৰে? আমি আগতেই কৈছোঁ, এই কাৰ্য্যসূচী মুখ্যতঃ প্ৰতীকী আৰু ইয়াৰ জৰিয়তে পৃথিৱীৰ ৰাইজলৈ কাৰ্বন নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰিবৰ বাবে কিদৰে একো একোটা সৰু পদক্ষেপেও সহায় কৰিব পাৰে, তাৰেই বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰা হয়। মূল কথা হ’ল – ৰাইজে নখ জোকাৰিলে নৈ বয়। গতিকে, প্ৰত্যেক ব্যক্তি,প্ৰত্যেক ঘৰ, প্ৰত্যেক চহৰ, প্ৰত্যেক ৰাজ্য আৰু দেশতে যদি এই বিষয়ত ব্যৱস্থা হাতত লোৱা হয়, তেন্তে তাৰ সামূহিক পৰিণতি কিন্তু তেনেই নগণ্য হৈ নৰয়। ঠিক এই কথাষাৰেই পৃথিৱী ঘণ্টাৰ জৰিয়তে ৰাইজৰ মাজলৈ প্ৰেৰণ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰা হৈছে।

অন্যহাতে, পৃথিৱী ঘণ্টাৰ এই মঞ্চৰ আলমতে, এই আনুষ্ঠানিক কাৰ্য্যসূচীৰ জৰিয়তে আন কেতবোৰ পাৰিৱেশিক কাৰ্য্যপন্থাও সফলভাৱে সমাপন কৰা হৈছে।পৃথিৱীৰ নানা অঞ্চলত অৰণ্যৰ সুৰক্ষা, সাগৰীয় জলভাগ আৰু উপকূল অঞ্চলৰ পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ সংৰক্ষণ, শক্তি সংৰক্ষণকাৰী চৌকাৰ ব্যৱহাৰ, সৌৰ শক্তিৰ ব্যৱস্থাপনা আদি নানা কাৰ্য্যসূচীক এই আন্দোলনৰ মাধ্যমেৰেও ৰূপায়িত কৰা হৈছে বা কৰিবৰ প্ৰচেষ্টা হাতত লোৱা হৈছে।

এইবছৰ, এই আন্দোলনৰ বাবে ধাৰ্য্য কৰা দিনটো হৈছে, ১৯ মাৰ্চ, শনিবাৰ; সময় নিশা ৮.৩০ৰ পৰা ৯.৩০ লৈ। আপোনাৰ মোৰ দৰে যিসকলে উপযুক্ত পৰিমাণৰ বিদ্যুতৰ যোগান উপভোগ কৰি আছোঁ, সেইসকল লোকে উক্ত সময়চোৱাত নিম্নতম বিদ্যুত ব্যয়েৰে এই কাৰ্য্যসূচীৰ প্ৰতি সমৰ্থন যোগাব পাৰোঁ নিশ্চয়। যিখন পৃথিৱীক আধাৰ কৰি আমি জীয়াই আছোঁ, যাৰ সম্পদেই আমাৰ জীৱনৰ সকলো স্তৰৰ ভেটি, সেই পৃথিৱীৰ বাবে, আমি মাত্ৰ এটা ঘণ্টা অপ্ৰয়োজনীয় শক্তিখিনি ব্যয় নকৰাকৈ থাকিব নোৱাৰিম নে? এই এটা ঘণ্টা মানে ৬০ টা মিনিট। আমাৰ জীৱনৰ উঁহৰূপী এই পৃথিৱীৰ ভৱিষ্যতৰ বাবে এই ৬০টা মিনিটৰ অন্ধকাৰে কঢ়িয়াই নিব পৰা পাৰিৱেশিক সংৰক্ষণৰ বাৰ্তাৰ গুৰুত্ব কেৱল এদিনীয়া নহয়।পৃথিৱীৰ বাবে পালন কৰা এই এটা ঘণ্টাই আমাক প্ৰতিদিনেই পৰিৱেশৰ হিতৰ কথা ভাৱিবলৈ উদ্বুদ্ধ কৰক, সেয়াই এই ৬০টা মিনিটৰ মহত্ব! আৰু সমাজৰ প্ৰত্যেক ব্যক্তিলৈ এই মহত্বৰ বাৰ্তা কঢ়িয়াই নিব পাৰিলেহে আমাৰেই ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ বাবে পোহৰ হৈ ৰ’ব আমাৰ পৃথিৱী, চিৰদিন ……………